Kültür Turizm
1- Uludaz Uğur Böcekleri
Kahramanmaraş’ın güneyinde, şehir merkezine 65 km uzaklıkta olan 2259 m rakımlı Uludaz Tepesi, bulutlarla kaplı zirvesi ve sürü halinde görülen uğur böcekleri ile doğa turizmi açısından dikkatleri üzerine çekmektedir. Zirvede bulunan uğur böceği türü, halk arasında “gelin böceği”, “uğur böceği” veya “uç uç böceği” olarak bilinen Coccinellidae familyasına ait türlerin en önemlisi ve en çok bilineni Coccinella septempunctata, diğer bir tanımla “yedi noktalı uğur böceği”dir. Mevsimsel olarak göç eden çok hareketli bir türdür. Kışın metabolizmalarını dondurup kış uykusuna yatan uğur böcekleri yaz aylarında yeniden uyanarak bölgeye canlı ve renkli bir görüntü kazandırmaktadır. Taş altında, gevşek bir ağaç kabuğunun altında, kuytu yerlerde 50-100 uğur böceğine rastlanabilmektedir.
Kaynak: http://www.kahramanmaras.gov.tr/uludaz-ugur-bocekleri
2- Eshab-ı Kehf Afşin
Eshab-ı Kehf’in (mağara arkadaşları) Hikayesi
Eshâb-ı Kehf, pagan kültürden Hıristiyanlığa, oradan da Müslümanlığa uzanan bir süreçte farklı kültürlerin etkileşimine örnek olan bir anlatıdır. Ortaçağ boyunca Hristiyan ve İslam dünyasında bilinen anlatıya göre:
Efsus ya da Yarpuz denilen bir şehirde, Roma İmparatoru Dakyanus (Dakyus) adında zalim bir hükümdar halkı kendisine ve putlara taptırırmış (MS 250). Mitolojik Tanrılara inanışın gücünü yitirdiği bir dönemde, tek Tanrıya inandıkları için eziyet edilmekten kaçan Hristiyan dinine mensup Yemliha, Mekseline, Mislina, Mernuş, Sazenuş, Tebernuş ve Kefeştetayuş adında yedi genç ise gizlice ibadet ederek bu zalimin buyruğunun dışına çıkmışlar. Bunu haber alan Dakyanus’tan kaçan gençler, kendileri gibi inançlı bir çobana rastlamışlar. Çobanın bildiği ve yanında su olan bir mağaraya sığınan Eshab-ı Kehf, burada uykuya dalmış. Eshab-ı Kehf, bir rivayete göre, 309 yıl uyur vaziyette kalmış. Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius döneminde (MS 408-450) huzur ortamında uyanmışlar. İmparator, yedi kişinin yaşadığı deneyimin derin anlamından etkilenmiş ve anılarına bir kilise inşa edilmesini emretmiştir.
Eshab-ı Kehf Külliyesi
Eshab-ı Kehf Külliyesi Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesinde yer alır. Burada yedi arkadaşa ithaf olarak inşa edilen külliye, Antik Çağ’dan beri kutsal sayılan ve Eshab-ı Kehf adıyla tanınan kayalık bir tepenin yamacındaki mağaranın çevresine kurulmuştur. Kur’ân-ı Kerîm’de, mağarada yıllarca uyuyan arkadaşların uyandırıldıktan kısa bir süre sonra vefat ettiği ve bu olaya şahit olan insanlar tarafından mağaranın yanına mescit (kilise) yapıldığı ifade edilir.
Eshab-ı Kehf olayı Hristiyan ve İslâm dünyasında canlılığını tarih boyunca korumuş bir olgudur. Olayın öneminden dolayı Kur’an-ı Kerim’in 18. suresi “Kehf” adını taşır ve orada neler yaşandığı anlatılır. Hristiyanlar ise “Yedi Uyurlar”ı aziz olarak kabul ederler. Eshab-ı Kehf Külliyesi 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesine kaydedilmiştir.
Kaynak: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Afşin Kaymakamlığı
3- Abdülhamid Han Camii
Osmanlı Devleti 34.Padişahı II. Abdülhamit Han’a ithafen inşa edilen, Türkiye’nin en büyük camilerinden olan yapı, şehre hâkim bir tepede duruşu, ihtişamı ve mimari özellikleri ile kentin her bölgesinden kolaylıkla görülebilmektedir. İnşasına 1993 yılında başlanılan Abdülhamit Han Camii, Kahramanmaraş halkının özveri ve fedakârlıkları ile vücut bulmuştur. Bu anıtsal yapı için mimarlar, nakkaşlar, çini ustaları, taş ustaları ve daha birçok sanatkâr en mükemmel sanatlarını icra etmişlerdir.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/abdulhamithan-camii
4- Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi
Kent merkezi Azerbaycan Bulvarında bulunan Müze binası, 1975 yılından bu yana konuklarını karşılamaktadır. 7 adet teşhir salonundan oluşan Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesinde 30.000 eserlik koleksiyon bulunmaktadır. Kentin simgesi haline gelmiş Geç Hitit Dönemine ait taştan yapılmış ”Maraş Aslanı” bu müze alanında sergilenmektedir.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/kahramanmaras-arkeoloji-muzesi
5- Ulu Camii
Kahramanmaraş kalesi güney etekleri, kent meydanında yer alır. Özgün bir Dulkadirli eseri olan yapının esas inşa tarihi 1442-1454’tür; kurucusu Dulkadirli Süleyman’dır. Oğlu Alaüddevle Bey’in 1501-1502 tarihlerinde yenilercesine yaptırdığı onarım, bu tarihin inşa tarihi olarak kabul edilmesinde etken olmuştur. Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen bir form gösteren yapıda harim kısmı, mihraba dik atılan sivri kemerler ile yedi sahna bölünmüştür. Yapının mukarnaslı, kolyeli Köşk Minaresi ve harime girişi sağlayan mukarnas kavsaralı Taç Kapısı ayrıca önemlidir.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/maras-ulu-camii-cami-i-kebir
6- Kahramanmaraş Kalesi
Kentin merkezinde bulunan kalenin Geç Hitit Dönemlerinde (M.Ö. IX. yüzyıl) inşa edildiği düşünülür. Kale, kentin merkezinde çevresine hâkim bir tepede, stratejik bir noktada oluşu ile ayrıca önemlidir. Kuzey-güney doğrultusunda yaklaşık 83x140 m ölçülerindeki yapı, moloz taş ve kesme taş malzeme kullanılarak inşa edilmiştir. Özellikle 7-8. yüzyıllar da Bizanslılar ve Müslüman devletler arasında sık sık el değiştirdiği için kale defalarca tahrip olmuş ve onarım görmüştür. Bu noktada esaslı bir onarımın Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) tarafından yaptırılmıştır. Ünlü seyyah Evliya Çelebi, 1642-1672 yıllarında şehrimize gelmiş ve Maraş kalesinden bahsederken “1 camii bulunan 100 haneli bir mahalle” demesi, kale alanın önemini gösterir bir bilgidir. Yapının son durumu 1960-1970 yıllarına aittir. Bu noktada hali hazırda tarihi kültürel değeri yanında, duruşu, özellikleri ve şehri kuşatan tarifsiz panoramasıyla ziyaretçilerine ayrı bir keyif sunmaktadır.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/kahramanmaras-kalesi?page=1
7- Yedikuyular Kayak Merkezi
Amatör ve profesyonel kayakçılar için pistler bulunmaktadır.
YEŞİL PİST – Orta Seviye Zorluk, %15 ( 1170 M),
MAVİ PİSLER - Orta Seviye Zorluk, %18 ( 790 m) -%22 ( 906 m)
KIRMIZI PİST – Yüksek Seviye Zorluk , %38 ( 470 M)
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/proje/yedikuyular-kayak-merkezi-ve-mesire-alani
8- Döngel Mağarası
Kahramanmaraş-Kayseri karayolunun 50. km’sinde yer alan ve araba ile 50 dakikada ulaşılan Döngel, üst üste ve birbirine bağlı üç mağaradan oluşan bölgedeki en önemli mağaralardan biridir. Kahramanmaraş topraklarında ilk yerleşim İ.Ö 40.000-10.000 Paleolitik Dönem'de bu mağaralarda başlamıştır. Mağaranın tabandan tavana kadar olan yüksekliği ise 102 m’dir.
Kaynak: https://kahramanmaras.ktb.gov.tr/TR-152517/dongel-magarasi.html
9- Yeşilgöz
Şehir Merkezine 60 km uzaklıkta Onikişubat İlçesi tekir mahallesinde yer alır. Şehir dışından gelen konukların Kahramanmaraş’a gelmeden ya da şehirden ayrılmadan mutlaka görmesi gereken doğal güzelliklerden biridir.
Kaynak: http://kahramanmarassehirrehberi.com/tr/icerik/yesil-goz
10- Kahramanmaraş Etnografya Müzesi
Sultan II. Abdülhamid döneminde Maraş Mutasarrıflığına tayin edilen Mahmut Arifî Paşa’nın emriyle 1904 yılında inşa edilmiş olan tarihi konak, zemin+1 katlı iç sofalı plan düzeni ile inşa edilmiştir. Mahmut Arifî Paşa Konağı, son dönem Osmanlı sivil mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Yapının inşasında taş ve ahşap malzeme uyumlu bir şekilde kullanılmış, süslemelere önem verilmiştir. İç avlusundaki tek lüleli çeşmesi, fıskiyeli havuzu ve cumbaları ile Türk Evi’nin bütün sıcaklığını yansıtan konak, son dönemde aslına uygun olarak onarılmıştır. Konak içerisinde oluşturulan teşhir salonlarında el emeği göz nuru kültürel eserler ziyaretçiler için sergilenmeye başlanmıştır.
11- Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi
Şiirin aşkla yoğrulduğu Kahramanmaraş’ın “Şiirin ve Edebiyatın Başkenti” lafzına erişmesini sağlayan söz ustası yazarlar ve şairlerin eserlerinin sergilendiği Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi, tarihe ve edebiyata tanıklık etmek isteyenler için müthiş bir hafıza sunmaktadır. Müzede, edebiyat tarihinin önde gelen yazar ve şairlerinin hayatları ve eserleri, kiokslar, projeksiyonlar ve seslendirme teknolojileri ile anlatılmaktadır. Tasarımı ve görsel özeni ile uluslararası düzeyde bir müze özelliği taşımaktadır. Müze, Yedi Güzel Adam olarak tanınan yazar ve şairlerimizin de öğrenim gördüğü, eski Maraş Lisesi binasında kurulmuştur. 1882’de misyoner eğitim kurumu olarak kurulan ve 1965 yılından itibaren Maraş Lisesi olarak hizmet veren ve orijinalliğini önemli ölçüde koruyarak günümüze kadar gelen tarihi bina ilimiz Dulkadiroğlu ilçesinde yer almaktadır.
Kaynak: https://www.kahramanmarassehirrehberi.com/tr/icerik/yedi-guzel-adam-edebiyat-muzesi
12- Dondurma Müzesi
Şehrimizin simge ürünlerinden bir tanesi de hiç şüphesiz Kahramanmaraş dondurmasıdır. Doğadan, sunum tezgâhlarına kadar çeşitli aşamalardan geçen bu eşsiz lezzet, şehrimizin ulusal ve uluslararası alanda tanınırlığını sağlayan sembollerden de biridir. Mutfak kültürümüzün başköşesinde yer alan Kahramanmaraş dondurmasının hazırlanması sırasındaki aşamaları, Kahramanmaraş’a özgünlüğünü gösteren detayları, Dondurma Müzesini gezerek öğrenebilirsiniz. Tarihi Kâtip Han’daki Dondurma Müzesi zemin+2 kattan oluşmaktadır. Her kat ayrı bir sunum alanı olarak teşhir edilmiş; dondurmanın tarihten günümüze ve tezgâhtan sofraya gelişi görsel özenle ziyaretçiler ile buluşturulmuştur.
Kaynak: https://kahramanmarassehirrehberi.com/tr/icerik/dondurma-muzesi
13- Kahramanmaraş 1920 Kurtuluş Müzesi
1. Dünya savaşından sonra işgal edilen Anadolu topraklarının kurtuluşunun fitilini ateşleyen Maraş milli mücadelesini tüm halkımıza anlatmak için 12 Şubat 1920 kurtuluş mücadelesi ölümsüzleştirilmiştir. 10 Şubat 1920 tarihinde, Kahramanmaraş'ın düşman işgalinden kurtuluşunun 98. yıl döneminde törenle açılmıştır. Konumu; Kahramanmaraş Onikişubat ilçesi Kültür Park içerisindedir.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kahramanmaras-kurtulus-destani-panorama-muzesi
14- Kahramanmaraş Kapalı Çarşı
Kahramanmaraş; Kapalı Çarşı, Saraçhane, Bakırcılar, Semerciler, Mazmanlar, Kazzazlar, Demirciler Çarşısı ve bu çarşılar etrafında toplanmış geleneksel el sanatları alanında hizmet veren çok sayıda atölye ve dükkânla Türkiye'de geleneksel el sanatlarının en yoğun şekilde icra edildiği merkezlerden biri konumundadır. Sim sırma işlemeciliği, bakırcılık, köşkerlik, keçecilik, külekçilik, ahşap oymacılığı, saraçlık, semercilik, bıçakçılık, kuyumculuk, demircilik, gibi geleneksel el sanatlarının birçok çeşidinin doğal ortamında sergilendiği, temelleri Dulkadiroğulları dönemine dayanan tarihî çarşılar hâlâ ayakta olmakla birlikte ekonomik açıdan canlılığını korumaktadır.
Kaynak: https://kahramanmaras.ktb.gov.tr/TR-152492/tarihi-maras-carsilari.html
15- Germanicia Antik Kenti
Kahramanmaraş'ta iki mahalle, Roma İmparatorluğu'ndan kalma eserlerin üzerinde oturuyor. Geçmişte gecekondu olan ancak sonradan imar affıyla tapu verilen bölgedeki evlerden birinin alt kat odasında eşsiz Germenicia mozaiği yer alırken, evin üst katında insanlar yaşamaya devam ediyor. Germenicia mozaikleri, Kahramanmaraş'ın Bağlarbaşı ve Dulkadiroğlu mahallelerindeki 4 farklı evde tespit edilmiştir.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/germenicia-antik-kenti
16- Mutfak Müzesi
Dulkadiroğlu Tematik Mutfak Müzesinde Kahramanmaraş mutfak kültürünün tarihten gelen değerleri yaşatılmaktadır. Zahire tutma âdetine ait detaylar, kilerde gıdaların muhafazasına yönelik yöntem ve teknikler, mutfakta yemek hazırlama aşamasına ait incelikler, pişirilen yemeğin sunumundaki zarafet, belirli bir sıra ile sergilenmektedir. Ayrıca Dulkadiroğlu Tematik Mutfak Müzesi’nde hafta içi belirli günlerde misafirlerin tarihi yöresel lezzetlerden tatmalarına imkân sağlanmaktadır.
Kaynak: https://www.kahramanmarassehirrehberi.com/tr/icerik/dulkadiroglu-tematik-mutfak-muzesi
17- Ceyhan Köprüsü (Taş Köprü)
Kahramanmaraş-Kayseri yolu, kent merkezine 11 km uzaklıkta Kılavuzlu Mahallesi sınırlarında yer alır. Ceyhan nehri üzerinde olmasından dolayı bu isim ile anılır. 16. Yüzyıla ait olduğu düşünülen yapı Doğu-batı doğrultuda 158,00 metre uzunlukta altı kemer gözünden oluşur. 24.60 metre ölçülerinde anıtsal kemer gözü ile köprü tarihte bir teknoloji harikalarındandır.
Kaynak: https://kahramanmaras.bel.tr/kesfedin/tas-kopruceyhan-koprusu
18- Andırın 4 Minareli Asma Köprü
Kahramanmaraş'ın Andırın Belediyesince ilçenin iki yakasını birbirine bağlamak için yaptırılarak hizmete sunulan 4 minareli asma köprü, 350 metre uzunluğunda ve 2,5 metre genişliğindedir.
Kahramanmaraş Coğrafi İşaret Tescilli Ürünler
| Ürün Adı | Tescil Tarihi |
| Maraş Biberi | 2003 |
| Maraş Tarhanası | 2012 |
| Andırın Tirşiği | 2013 |
| Çağlayancerit Cevizi | 2013 |
| Maraş Burma Bileziği | 2014 |
| Kahramanmaraş Hartlap Bıçağı | 2017 |
| Kahramanmaraş Oyma Çeyiz Sandığı | 2017 |
| Kahramanmaraş Yemenisi | 2018 |
| Maraş File Nakışı | 2018 |
| Maraş Sumak Ekşisi Akıtı | 2018 |
| Maraş Dondurması | 2018 |
| Maraş Çöreği | 2020 |
| Maraş işi (Sim Sırma) | 2021 |
